W Naszym Szpital realizowany jest nowatorski projekt mający na celu zwiększenie szans na przeżycie oraz poprawę jakości życia pacjentów z glejakiem wielopostaciowym.

Glejak wielopostaciowy (GBM) charakteryzuje się wyjątkowo złośliwym przebiegiem klinicznym oraz znaczną opornością na stosowane terapie. Odsetek 3-letnich przeżyć wśród chorych z rozpoznanym GBM nie przekracza 10 procent.

Agencja Badań Medycznych zarekomendowała w 2019 roku do dofinansowania projekt pod nazwą Ocena odpowiedzi immunologicznej u chorych leczonych pembrolizumabem z nowo zdiagnozowanym glejakiem wielopostaciowym mózgu (PIRG). Kierownikiem projektu jest prof. dr hab. n. med. Wojciech Kaspera z Oddziału Klinicznego Neurochirurgii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 5 w Sosnowcu. W skład zespołu badawczego wchodzą również dr Wojciech Szopa i dr Marcin Niedbała. Program jest realizowany we współpracy z Narodowym Instytutem Onkologii (NIO) im. M. Skłodowskiej-Curie Państwowym Instytutem Badawczym Oddziałem w Gliwicach oraz Institute of Cancer Research (ICR) w Londynie.

W ramach tego nowatorskiego projektu do badania kwalifikowani są pacjenci z rozpoznanym glejakiem, którzy zarówno przed, jak i po operacji, oprócz standardowego leczenia (chirurgii oraz uzupełniającej radioterapii i chemioterapii), otrzymują dodatkowy lek – pembrolizumab. Jest to inhibitor białka PD-1, które stanowi kluczowy element osi kontroli odpowiedzi odpornościowej PD-1/PD-L1.

Najnowsze badania wykazały, że białko PD-L1, obecne na powierzchni niektórych komórek nowotworowych i komórek układu odpornościowego, występuje w podwyższonym stężeniu w agresywnie rozwijających się postaciach glejaka wielopostaciowego. PD-L1 działa jako „hamulec” dla układu odpornościowego, a zablokowanie jego działania za pomocą pembrolizumabu ma na celu przełamanie tej bariery, umożliwiając układowi immunologicznemu podjęcie walki z nowotworem.

Omawiany projekt to pionierski krok w Polsce w zakresie leczenia glejaka wielopostaciowego, mający na celu nie tylko poprawę przeżywalności pacjentów, ale także rozwój nowoczesnych metod diagnostycznych i terapeutycznych. Jego sukces może przynieść znaczące korzyści dla pacjentów, oferując bardziej efektywne i spersonalizowane podejście do leczenia tego złośliwego nowotworu.

Wyniki projektu prezentowane były na międzynarodowych konferencjach między innymi kongresie European Association of Nuclear Medicine (EANM) w Wiedniu w 2023r. i European Molecular Imaging Meeting (EMIM) w Porto w 2024r. Najnowszym osiągnięciem Zespołu jest publikacja zatytułowana Imaging PD-L1 in the Brain—Journey from the Lab to the Clinic, która właśnie ukazała się na łamach jednego z najbardziej prestiżowych angielskich czasopism onkologicznych, Neuro-Oncology. Publikacja ta spotkała się z szerokim odzewem w angielskich mediach, a jej recenzje ukazały się między innymi na łamach The Independent, The Telegraph, The Herald oraz The Guardian. W publikacji przedstawiono innowacyjną metodę obrazowania za pomocą techniki immuno-PET z użyciem nowatorskiego radioznacznika – atezolizumabu znakowanego izotopem cyrkonu-89 – który precyzyjnie wiąże się z białkiem PD-L1. Radioznacznik ten umożliwia dokładne monitorowanie poziomu PD-L1 w czasie rzeczywistym, bez konieczności przeprowadzania biopsji. Jest to jeden z pierwszych przypadków zastosowania technologii PET w immunoterapii w Polsce. Wprowadzenie tego radioznacznika do badań klinicznych stanowi kluczowy krok w rozwoju metod oceny skuteczności leków immuno-onkologicznych, umożliwiając precyzyjny dobór pacjentów do immunoterapii oraz bezpieczne i nieinwazyjne monitorowanie ich odpowiedzi na leczenie.

Omawiany projekt badawczy to pionierski krok w Polsce w zakresie leczenia glejaka wielopostaciowego, mający na celu nie tylko poprawę przeżywalności pacjentów, ale także rozwój nowoczesnych metod diagnostycznych i terapeutycznych. Jego sukces może przynieść znaczące korzyści dla pacjentów, oferując bardziej efektywne i spersonalizowane podejście do leczenia tego złośliwego nowotworu. 

Link do artykułu:
https://academic.oup.com/neuro-oncology/advance-article/doi/10.1093/neuonc/noae190/7848401?searchresult=1#google_vignette